30 Ekim 2020’de meydana gelen İzmir’de, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin ardından İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti afetlere karşı dirençli hale getirmek için yapı envanteri çalışmaları başlatmıştı.
Bayraklı ilçesinin ardından Bornova’da saha çalışmaları devam ederken, İzmir’deki riskli yapıların dönüşümüyle ilgili uzmanlardan ciddi uyarı geldi.
‘MÜHENDİSLİK HİZMETİ ALMAMIŞ YAPILAR RİSKLİ’
İzmir’de yüzde 60 ila 70 oranında yapıların dönüşüme ihtiyacı olduğuna belirten İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Eylem Ulutaş, “Mühendislik hizmeti almamış olan yapılar risk oluşturuyor; çünkü bu alanlarda zemin açısından daha uygun bir alanda bulunmakla beraber, mühendislik hizmetini hiç almamış olması, aslında yapının kendi güvenliği açısından bir tehdit oluşturuyor.” dedi.
İmar aflarıyla tescillenmiş yapılar, hiçbir yapı güvenliğin testine tabi tutulmadan belgelendirilmiş yapılar olduğunu söyleyen Ulutaş, “Bir yapının üretiminden bahsettiğimizde aslında belirli bir aşamaları var; birisi projelendirme, diğeri uygulama, üçüncüsü de denetim diyebiliriz. Bu aşamaların her birinin yetkin mühendisler eliyle yapılmış, uygulanmış ve denetlenmiş olması gerekiyor” diye konuştu.
Depremlerin ardından çok sayıda İzmirli vatandaşın ‘yapımın güvenliğini nasıl sorgulatabilirim?’ diye sorgulamaya başladığını ifade eden Ulutaş, “Yapısının güvenliğine dair soru işareti olanlar bir inşaat mühendisliğine danışması gerekiyor. Dolayısıyla o yapının projesine ilgili belediyeden ulaşabilir.” dedi.
RİSKLİ YAPI TESPİTİ YÖNETMENLİĞİ
Can güvenliği sağlamayan yapıların güçlendirilmesi gerektiğini ifade eden Ulutaş, “Riskli yapı tespiti yönetmenliğine girdiğimizde yapımız riskli çıkarsa yıkım sürecini başlatmış oluyoruz. Deprem yönetmeliği öyle değil. Biraz daha detaylı bir analizle bize yapımızın can güvenliğini sağlayıp sağlamadığı hakkında bilgi veriyor. Yapımız can güvenliği sağlamıyorsa bu yapıyı ya güçlendireceğiz ya da yıkıp yeniden yapacağız” dedi.
Bina kimlik belgeleri hakkında da bilgiler aktaran Ulutaş sözlerine şunları ekledi:
“Bayraklı ve Bornova’da yapı stoğuna dair bir çalışma yaptık. Bina kimlik belgeleri düzenledik. Vatandaşlar bina kimlik belgelerine İzmir Kent Rehberi üzerinden ulaşabilir. Kimlik belgelerinin içerisinde binanın ruhsatı da var.”
